Hà Nội: Nhiều chung cư cũ, tái định cư xuống cấp, “đe dọa” cuộc sống người dân

(Xây dựng) – Trong những năm qua, việc cải tạo, xây dựng mới các khu chung cư cũ đã được thành phố Hà Nội đặt ra. Tuy nhiên, đến nay, mới có rất ít chung cư cũ hoàn tất việc cải tạo, xây dựng lại. Điều đáng nói, các vướng mắc trong quá trình triển khai dự án cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ trên địa bàn thành phố chưa được giải quyết, thì hiện nay trên địa bàn thành phố lại xuất hiện rất nhiều các khu tạm cư, tái định cư xuống cấp trầm trọng.

Những khu chung cư cũ, xuống cấp “chờ sập” giữa trung tâm Hà Nội.

Mới đây, UBND Thành phố Hà Nội vừa ban hành kế hoạch cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ trên địa bàn đợt 1. Theo đó, thành phố sẽ phá dỡ để xây dựng lại 4 khu chung cư nguy hiểm cấp D trên địa bàn quận Ba Đình, gồm: Nhà C8 - tập thể Giảng Võ, G6A - tập thể Thành Công, nhà A - tập thể Ngọc Khánh, 2 đơn nguyên đầu hồi khu tập thể Bộ Tư pháp và nhà 148-150 Sơn Tây.

Với 4 chung cư này và cùng nhiều chung cư cũ khác trên khắp địa bàn, Thành phố Hà Nội yêu cầu các quận hoàn tất di dời các hộ dân trong quý I/2022.

Người dân sẽ đi đâu?

Thực hiện kế hoạch di dời người dân khỏi các nhà nguy hiểm trên địa bàn quận Ba Đình, từ năm 2018, UBND Thành phố Hà Nội chấp thuận bố trí các căn hộ phục vụ tạm cư tại nhà cao tầng lô E Khu đô thị Yên Hòa - quận Cầu Giấy; nhà A1, A2 Phú Thượng - quận Tây Hồ và nhà CT1 Khu đô thị Thành phố giao lưu - quận Bắc Từ Liêm. Tuy nhiên, đến thời điểm hiện tại, nhiều khu nhà tạm cư đã xuống cấp.

Chung cư CT1 – Khu đô thị Thành phố giao lưu quận Bắc Từ Liêm mới hơn so với các khu tạm cư khác nhưng cũng đã xuống cấp.

Dự án tái định cư Sài Đồng hoang tàn đã nhiều năm.

Nhà mới không bằng nhà cũ

Cách khu tái định cư Phú Thượng, thành phố giao Lưu (quận Bắc Từ Liêm) khoảng 10km, khu nhà tạm cư Phú Thượng cũng được đưa vào sử dụng từ nhiều năm, đến nay cũng đang xuống cấp. Một nửa số căn hộ trong tình trạng đóng cửa người dân “chê” chất lượng kém không về ở.

Theo ghi nhận của phóng viên Báo điện tử Xây dựng tại khu nhà 6 tầng A1 và A2 Phú Thượng, hiện trạng nhà tạm cư đã bị xuống cấp trầm trọng, hiện lên với hình hài cũ kỹ, nhiều vị trí ẩm mốc, thấm dột, điều kiện sống không được đáp ứng.

Khu nhà hiện rõ sự cũ kỹ, hoang hóa không được đầu tư kỹ lưỡng.

Cơ sở hạ tầng sơ sài, khiến tòa nhà ẩm thấp, hay xảy ra tình trạng dột nước.

Dãy hành lang bên trong nhà A2 giống như một xóm trọ với những điều kiện sống “tạm bợ”.

Nhiều hộ dân “từ chối” khi được tạm cư tại đây.

Theo lời ông Kiên, bảo vệ nhà A1 và cũng là người dân sinh sống tại đây chia sẻ, 2 tòa nhà được xây từ năm 2005 nhưng phải đến năm ngoái mới được đưa vào sử dụng nên sự hoang hóa là điều không thể tránh khỏi. Hơn nữa, nhiều hộ dân được đền bù hoặc tái định cư ở đây không chịu nhận nhà nên chỉ có hơn 20 hộ chuyển về sống ở đây. Nhiều người còn bán suất của mình khi thấy điều kiện sống quá tồi tàn, bản thân ông Kiên cũng đã mua lại 3 căn hộ ở đây để sống và cho con cái chứ không phải người được tạm cư.

Nhiều góc của 2 tòa nhà A1, A2 Phú Thượng bỏ hoang và xuống cấp nghiêm trọng.

Mặc dù được xây từ năm 2005, nhưng mãi đến tháng 3 năm 2021 người dân mới có hội nghị nhà chung cư lần thứ nhất.

Cũng theo ông Kiên, việc quản lý tòa nhà, dân cư, bảo vệ, vệ sinh đều là do người dân tại đây tự quyên góp, bàn bạc thực hiện. Dù có quỹ bảo trì của cấp quản lý nhưng với số tiền khá ít nên việc cải tạo còn nhiều khó khăn. Bên cạnh đó, người dân còn cho biết, tầng 1 của hai tòa nhà trước kia được xây thành các ki-ốt nhưng chủ đầu tư đã bán chui những mặt bằng này từ khoảng hơn 10 năm trước rồi bị thu hồi khi nơi đây được giao về cho quận quản lý. Đến nay, tầng 1 của hai tòa nhà bị bỏ hoang khiến nơi đây càng thêm phần hoang hóa.

Khắp 4 mặt của tòa nhà là những cánh cửa sắt đóng chặt.

Có thể nói rằng, vấn đề nhà tạm cư, tái định cư hiện đang rất nan giải, việc phát triển quỹ nhà tái định cư là một chuyện nhưng rà soát thẩm định chất lượng, quản lý và phân bổ thế nào lại là vấn đề cần giải quyết. Bởi, tạm cư là khâu tối quan trọng trong kế hoạch cải tạo chung cư cũ.

Bên cạnh đó, nhiều chuyên gia kiến nghị nên đưa vào tiêu chí lựa chọn nhà đầu tư phải có nhà tạm cư (có thể là các đơn vị kinh doanh bất động sản có sẵn các chung cư). Cùng đó, ngoài năng lực và kinh nghiệm, nhà đầu tư phải cam kết thời gian mà người dân quay lại nơi ở cũ để tái định cư. Giải quyết được vấn đề tạm cư cũng chính là một bước tiến quan trọng trong kế hoạch cải tạo chung cư cũ trên địa bàn Hà Nội.

Theo thống kê, Hà Nội có khoảng 1.500 căn tập thể, chung cư cũ được xây dựng từ năm 1954 - 1994. Khối lượng hộ dân phải di dời rất lớn, đồng nghĩa cần một lượng nhà tạm cư không nhỏ để di dời người dân. Gần 250.000 người dân Thủ đô đang sống trong 1.579 căn hộ xuống cấp thuộc các chung cư cũ ở Hà Nội. Vấn đề cải tạo chung cư, tập thể cũ đã được Hà Nội đặt ra từ hơn 20 năm trước, mục tiêu đến năm 2015 sẽ hoàn thành. Song đến nay, mới chỉ có 19 tập thể cũ được cải tạo; 14 đang triển khai. Tuy nhiên, việc di dân khỏi 6 chung cư nguy hiểm cấp độ D đợt một đáng lẽ kết thúc vào quý I/2022 nhưng đến nay vẫn “giậm chân tại chỗ” vì nhiều lý do, UBND quận Ba Đình kiến nghị UBND Thành phố lùi thời hạn di dời các hộ dân còn lại xong trong quý II/2022.

Đỗ Khang – Ánh Dương